Ενημερωτικο κείμενο για Ν.4611/2019

Αθήνα 17-5-2019

ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΕΠΙ ΤΩΝ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΩΝ ΕΡΓΑΤΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΤΟΥ Ν. 4611/2019

(ΦεΚ 73/17-5-2019)

----------------------------------------

Με το πρόσφατο νομοθέτημα, που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων, άσχετων μεταξύ τους ρυθμίσεων και τη ρύθμιση χρεών προς ασφαλιστικούς οργανισμούς και δημόσιο εως 120 δόσεις, στο κεφάλαιο  Ε για τις  εργασιακές διατάξεις αναφέρονται τα εξής:

Με το άρθρο 48 επέρχεται σημαντική αλλαγή στο δίκαιο της καταγγελίας συμβάσεων εργασίας αορίστου χρόνου. Και τούτο διότι προστίθεται, πέραν των υπαρχουσών λοιπών προϋποθέσεων (έγγραφος τύπος, καταβολή αποζημιώσεως, ασφάλιση του εργαζόμενου) νέα, επιπλέον προϋπόθεση για το κύρος της καταγγελίας, η ύπαρξη βάσιμου λόγου με παραπομπή στο άρθρο 24 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη (ΑΕΚΧ) που κύρωσε η χώρα μας με το Ν. 4359/2016 . Επιπροσθέτως το βάρος  τόσο της επίκλησης όσο και της απόδειξης του βάσιμου λόγου απολύσεως  φέρει πλέον  ο εργοδότης.

Με τη διάταξη αυτή επέρχεται ριζική μεταβολή του δικαίου της απολύσεως που ισχύει στη χώρα μας από το 1955 και προβλέπει ότι για την απόλυση  κατ' αρχήν ο εργοδότης δεν οφείλει να επικαλεστεί λόγο (αναιτιολόγητο της απόλυσης μέχρι σήμερα). Τουναντίον ο εργαζόμενος έπρεπε  να επικαλεστεί και να αποδείξει ότι η απόλυση του είναι παράνομη (γιατί πχ. είναι εκδικητική ή έγινε για οικονομοτεχνικούς λόγους της επιχείρησης χωρίς να τηρηθούν κοινωνικά κριτήρια παλαιότητας, οικογενειακής κατάστασης απόδοσης).

Επιπλέον έχω την άποψη  ότι ο μέχρι σήμερα ισχύων νόμος παρείχε πλήρη προστασία στον αδίκως απολυθέντα εργαζόμενο και δεν χρειαζόταν η προκείμενη νομοθετική αλλαγή,  αφού ό τελευταίος έχει τη δυνατότητα να προσφύγει στο Δικαστήριο με τη ευρύτατη διάταξη της καταχρηστικής ασκήσεως δικαιώματος, ώστε αν αποδείξει ότι η απόλυση του είναι παράνομη να επιτύχει την ακύρωσή της, με βαρύτατες συνέπειες για το εργοδότη (υποχρέωση επαναπρόσληψης και καταβολή μισθών υπερημερίας). Η μεταστροφή του βάρους απόδειξης του λόγου απόλυσης στον εργοδότη θα καταστήσει ακόμα πιο δυσχερείς στη πράξη  τις απολύσεις.

Από τη διατύπωση της διάταξης γεννάται και ερμηνευτικό πρόβλημα αν ο λόγος απόλυσης θα πρέπει να αναφέρεται στο έγγραφο καταγγελίας . Σε τέτοια περίπτωση ανοίγει πεδίο ενδεχομένως  και ποινικών δικών σε βάρος του εργοδότη για συκοφαντική δυσφήμιση του απολυθέντα, εφόσον το δικαστήριο απορρίψει το λόγο απόλυσης.

Με το άρθρο 49 τροποποιείται το άρθρο 652 του ΑΚ αναφορικά με την υποχρέωση του εργαζόμενου να αποζημιώσει τον εργοδότη για ζημίες που προκάλεσε από αμέλεια. Με τη νέα διάταξη παρέχεται η δυνατότητα στο δικαστήριο να απαλλάξει πλήρως τον εργαζόμενο από ευθύνη για ζημία εξ αμελείας ή να κατανείμει  μέρος της ζημίας και στον εργοδότη.

Με το άρθρο 51 καθιερώνεται από 1-7-2019  και εκ του νόμου υποχρέωση καταβολής μέσω τραπέζης τόσο της αποζημιώσεως απολύσεως όσο και του αντίστοιχου φόρου.

Με το άρθρο 53 θεσπίζεται  υποχρέωση καταχώρησης ηλεκτρονικά στο σύστημα του Υπουργείου Εργασίας ΕΡΓΑΝΗ της  άδειας αναψυχής στους εργαζόμενους, εως 1 ώρα μετά την έναρξή της. Κατά την αιτιολογική έκθεση του νόμου, τούτο γίνεται προκειμένου να είναι αποτελεσματικότερος ο έλεγχος πραγματικής χορήγησης της άδειας , διαδικασία όμως που προκαλεί πρόσθετη γραφειοκρατική επιβάρυνση της επιχείρησης. Για την έναρξη εφαρμογής αναμένεται η έκδοση ΥΑ.

Με το άρθρο 54 προβλέπεται πρόσβαση του εργαζόμενου στο πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ για δεδομένα της εργασιακής του σχέσεως. Αναμένεται η έκδοση ΥΑ.

Με τα άρθρα 55 και 56 θεσπίζονται διατάξεις για την υγεία και ασφάλεια διανομέων

Με το άρθρο 58 ορίζεται αναστολή των αποσβεστικών προθεσμιών για διεκδίκηση  μισθών  υπερημερίας και διαφοράς αποζημιώσεως απολύσεως επί προσφυγής του απολυθέντα στην επιθεώρηση εργασίας

Με το άρθρο 61 εξαιρούνται οι ελεγκτές του ΣΕΠΕ από την αυτόφωρη διαδικασία για διωκόμενα κατ' έγκληση αδικήματα κατά την άσκηση της εργασίας τους.

Με το άρθρο 62 προβλέπεται ποινή φυλάκισης τουλάχιστον 1 έτους σε όποιον παρεμποδίζει έλεγχο του ΣΕΠΕ ή αρνείται να παράσχει ή παρέχει ψευδή στοιχεία.

Τάσος Πασσάς